Λιαπαδίτικα συνάφια (Ψάλτες κ.λπ.)

Λέγοντας συνάφια, εννοούμε τσι ομάδες ατόμων, οι οποίες είτε έχουν μεταξύ τους επαγγελματική σχέση, είτε ομάδες ατόμων που παρείχαν τις υπηρεσίες τους στο κοινωνικό σύνολο, πάντα στο στενό λιαπαδίτικο χώρο.  

Οι πραματσούληδες του χωριού 

Η αγγλική υάρδα, που οι Λιαπαδίτσες τηνε λέγανε Λιάρδα

Η Νιάκαρα του Νικόλα του Μιτσία

Από παλιά, υπήρχανε στο χωριό 
οι πραματσούληδες, που επουλούσανε πανιά, είδη προικός, μπεμπέδες και τσιμπιδάκια για τα μαλλιά και πολλά άλλα είδη του σπιτιού και του νοικοκυριού.  Ο πιο παλιός πραματσούλης, ήτανε ο Σπύρος ο Μπελέλης, που ξεκίνησε από ηλικία 14 χρονών. Ακλουθήσανε ο Νικόλας του Τσίτου, ο Αγγίλας ο Μιτζηβήνης, ο Γιώργος ο Μιτσίας, ο γιός του ο Νικόλας  και ο Γιώργης ο Μπάτιος.

Αυτοί είχανε από παλιά το εμπόριο νεωτερισμών τσου Λιαπάδες και επηγαίνανε και στα γύρω χωριά. Εγυρίζανε τσι γειτονιές του χωριού και επουλούσανε την πραμάτεια τους, ακόμα και με ανταλλαγή με αυγά και κότες, γιαυτό, εφωνάζανε “αυγακότες”. Στα γύρω χωριά, όπου επηγαίνανε την πραμάτεια τους, ο Αγγίλας επήγαινε με το γάϊδαρό του και ο Γιώργης ο Μπάτιος με αυτοκίνητο. Ο Μιτσίας είχε και μία νιάκαρα, σαν τσου παλιούς ταχυδρόμους. Για λίγο διάστημα έκανε τον πραματσούλη και ο Νίκος ο Λεπενιώτης.

Οι μοδίστρες του χωριού 

Αγάθου Αμαλία, Γαρούνα
Αγάθου Ελένη, του Σπύρου τση Μυράνθης

Αγάθου Ελένη, Φώντη

Αγάθου Ευτυχία, Στούπα

Αγάθου Μαγδάλω, Γκιβέτση
Αγάθου Μαρία, Μπατούνη

Αγάθου Μαρία, Πουλακίδα

Μάζη Λουκία, Γκόγκου

Μάζη Τασούλα, Μιτζιβήνη

Μποζίκη Παραδείσω, Καπαλούπη

Μποζίκη Μαρία, Καπαλούπη

Μποζίκη Μαρίνα, Καπαλούπη

Νίνου Μαρία, Δημουλά,

Παγιάτη Αθηνά, Τσέλβα

Οι Επίτροποι τσι εκκλησιές

Αγάθος Βασίλειος, Σόκας

Αγάθος Δημήτριος, Σόκας

Αγάθος Νικόλαος, Τσεντούρης

Αγάθος Νικόλαος, Φιτσιολής, (Οδήτρια)

Αγάθος Πέτρος, Μολοχίτης, (Άγια Θέκλη)

Αγάθος Σπύρος, Φουρνιές, (Άϊ Νικόλας, Άϊ Θόδωρος)

Αγάθος Σταμάτης, Φλαστάρης

Γουλής Γεώργιος, Λινιάς

Κορακιανίτης Χαράλαμπος, Λαής

Μάζης Θεόδωρος, Μπάτιος

Μάζης Κωνσταντίνος, Γκόγκος

Μάζης Νικόλαος, Γκόγκος

Μάζης Σπύρος, Τσολιάς,

Μποζίκης θεόδωρος, Καινούργιος (Άϊ Θόδωρος)

Μποζίκης Μιχαήλ, Καραβάνας
Νίνος Γεώργιος, Βέδερης

Νίνος Νικόλαος, Σπυρέτος

Παγιάτης Ιωάννης, Μπόρος

Παγιάτης Κωνσταντίνος, Πόλος

Ρεπούλιος Θεόδωρος, Τζίτζηρας,

Ρεπούλιος Κωνσταντίνος, Σαγγελέας, (Άϊ Νικόλας, Άϊ Θόδωρος).
Χαλικιάς Σταμάτης, Ματαπάτης,


Οι ψάλτες τσι εκκλησιές

Τσι εκκλησιές του χωριού μας, εψάλανε κατά καιρούς οι παρακάτω χωριανοί:

Αγάθος Γιάννης, Βιάρος

Αγάθος Γιάννης, Μπίρλης
Αγάθος Γιώργος, Φακίρης
Αγάθος Δημήτρης, Μπίρλης
Αγάθος Δήμος, Μπουρίτσης

Αγάθος Θόδωρος, Καμπανέλης
Αγάθος Μιχάλης, Καλαφάτης

Αγάθος Νικόλαος, Φλαστάρης
Αγάθος Σταμάτης, Φλαστάρης

Αγάθου Χριστίνα, Μπουρίτση
Καποδίστριας Θεόδωρος
Λεπενιώτης Σίμος, Ράκος

Λεπενιώτης Σπύρος, Θιλιππάκης
Μάζης Άγγελος, Μιτζιβήνης

Μάζης Σπύρος, Μπης

Μάζης Θεόδωρος, Μπάτιος

Μποζίκης Γιάννης, Μέστενες

Μποζίκης Γιάννης, του Δασκάλου
Νίνος Γιάννης, Μπόχαλης

Νίνος Μιχάλης, Μουσαρίγκος
Νίνου Μαρία, του Γιώργου του Βέδερη

Παγιάτης Γιάννης, Μπερέτης

Παγιάτης Νικόλαος, Τσαγκάρης
Παγιάτης Σπύρος, Τσαγκάρης
Παγιάτης Σπύρος, Τσαλίδης

Ρεπούλιος Δημήτρης, Κατσούπης
Ρεπούλιος Κωνσταντίνος, Σαγγελέας

Ρεπούλιος Νικόλαoς, Σαγγελέας
Σακκογιάννης Θεόδωρος, Κατσαπλιάς (Αυστραλία).

Οι Αγροφύλακες του χωριού

Στο χωριό μας –κατά καιρούς- ήτανε οι παρακάτω Αγροφύλακες:

Αγάθος Γεώργιος, Γιαννιτσέλης

Αγάθος Κώστας, Τσεντούρης

Αγάθος Σπύρος, Μανούρος

Γουλής Γεώργιος, Λινιάς

Μποζίκης Αλέξανδρος, Φράγκος
Μποζίκης Κωνσταντίνος, Μιομός

Μποζίκης Σπύρος, Τζαβέλας

Νίνος Ιωάννης, Γιωργούτσος

Νίνος Μιχαήλ, Μπαλαμπάνης

Νίνος Νικόλαος, Μουσαρίγκος

Ρεπούλιος Νούφρης, Θεούλης

Ρεπούλιος Σπύρος, Ανίσης

Ρεπούλιος Σπύρος, Θεούλης.

Οι νεκροθάφτες του χωριού

Παλαιότερα  στο χωριό μας, όταν απέθενε κάποιος, οι συγγενείς του είχανε την υποχρέωση, να ανοίξουνε το λάκκο. Οι συγγενείς πρώτου και δεύτερου  βαθμού αναλαβένανε τη δουλειά αυτή. Στα τελευταία χρόνια, παρατηρήθηκε απροθυμία από τσου συγγενείς για αυτό το ιερό καθήκον και έτσι αναγκαστικά απέκτησε το χωριό μας -όπως και όλα τα χωριά- το επάγγελμα του νεκροθάφτη. Το νεκροθάφτη στα Γύρου, τονε λένε πιτσικαμόρτη, από το ιταλικό picicare i morti (που σημαίνει μεταφέρει τσου νεκρούς).
Μόνο ο Νικόλας ο Φιτσιολής που ήτανε επίτροπος στην Οδήτρια, ήξερε καλά τη χωροταξία του νεκροταφείου και το που θα ανοιχτεί ο λάκκος τση συγκεκριμένης οικογένειας, ενώ εσήμερα ξέρει ο καθένας το πόστο του και δεν υπάρχουνε προστριβές για τέτοιες αιτίες. Οι παλαιοί νεκροθάφτες  του χωριού, ήτανε οι παρακάτω:
Αγάθος Γεώργιος, Μούρδουλος
Γουλής Νικόλαος, Κολώνης
Νίνος Γεράσιμος, Μουσαρίγκος
Ρεπούλιος Γεώργιος, Βούλγαρος
Όμως το επάγγελμα αυτό δεν το προτιμάνε και γιαυτό το σκάψιμο των τάφων το κάνουνε:
ο Μάρκος ο Αλβανός και 
ο Λευτεριώτης Νίκος, ο Τσαντάρας από τσου Γαρδαλάδες.
Και επειδή ο ανταγωνισμός ισοπεδώνει τσι αγορές, τα τελευταία χρόνια τσου λάκκους για τσι κηδείες, τσου αναλαμβάνουνε τα γραφεία κηδειών.

Οι φούρνοι στο χωριό

Τα παλιά τα χρόνια, οι άνθρωποι ετρώγανε πολύ ψωμί. Φούρνους στο χωριό είχανε, ο Αντζουλής ο Μακελάρης, ο Νίκος ο Μακελάρης, ο Στάθης ο Μιομός, ο Νάσος του Τζιφέρη, ο Νικόλας ο Ντάντας, ο Σπύρος ο Στούπας και ο Τσόμπρας ο Νίκος με τον Κώστα, που είχανε φούρναρη το Νικόλα το Τζαρογιάννη. Πρατήριο ψωμιού είχε στο χωριό ο Στάθης του Παρέδρου. Για κάποια διαστήματα εφέρνανε ψωμί στο χωριό, από τσου Μακράδες, από την Κορακιάνα και αλλού.

Ο Γιάννης ο Τσακλής, μετέφερε τη δραστηριότητά του από την Αθήνα, φτιάχνοντας φούρνο στους Λιαπάδες, παίρνοντας δυναμικά όλη την παραγωγική διαδικασία του ψωμιού. Νέο πρατήριο ψωμιού λειτουργεί στο μαγαζί του Παπούλα. Στις αρχές του 2013, ο Τσακλής έκλεισε λόγω συνταξιοδότησης. Νέος φούρνος εγίνηκε στο συνεταιρισμό, από το Γιώργο Κορακιανίτη, τση Μαρίας του Παύλου. Φούρνο ανοίξανε στο μαγαζί του Λεμόνη, ο Σπύρος ο Μπερέτης και ο Θανάσης ο Κάψας.

Τα Κουρεία / Κομμωτήρια στο χωριό

Ο Κώστας ο Ρακής (ο πεθερός του Γιώργη του Σπαθή), ο αδρεφός του  ο Ζαβός στα Δεντρούλια και ο Γιούργας στου Κολόμπου, ήτανε οι παλαιότεροι κουρείς του χωριού. Άλλα κουρεία είχανε ο Σπύρος ο Κατσαπλιάς όταν ήρθε από το Βέλγιο, σε συνεργασία με το Νικόλα το Φυτίλη και τον Τριτσαγγούρο (Καβαδάτα), ο Γιάννης ο Μπίρλης και ο Αιμίλιος ο Γιανναδίτης. Σήμερα δεν υπάρχουν κουρεία, και ο κόσμος κουρεύεται τσι κομμώτριες ή στη χώρα.

Ο γυναικείος πληθυσμός, παλαιότερα εχτενιζότανε στο σπίτι. Τα μαλλιά τα κάνανε δύο κοτσίδες, που τσι πλέκανε με τη μέριζα. Είπητα τα κάνανε καγιούρι ή κόκορο. Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, η Άννα του Τζούρου –που σήμερα δεν ασκεί το επάγγελμα-, η Αιμιλία του Σπύρου του Μπενιαμή, η Μαρία του Λάτα και η Κλαούντια για κάποιο διάστημα, εξυπηρετούν τσι γυναίκες, αλλά και τσου άντρες του χωριού, όσους δεν πάνε στη χώρα. Κομμώτρια είναι επίσης, η Μαργαρίτα, η εγγονιά του Ντάντα, που δεν ασκεί το επάγγελμα.

Τα Γυμναστήρια στο χωριό
Οι νέοι Λιαπαδίτες, μέσα σε όλα θέλουν και να αθλούνται. Όπως γίνεται και τσι μεγάλες πόλεις. Στο παρελθόν εγινήκανε τρεις προσπάθειες στο χωριό  για να λειτουργήσει γυμναστήριο, μα αποτύχανε όλες. Τα αγόρια κυρίως, είναι αυτά που θέλουνε να γυμνάζονται και η έλλειψη γυμναστήριου είναι φανερή. Οι κοπέλες –όσο νάναι- ντρέπονται και λίγο. Για την ιστορία:

- Ο Κώστας του Αγγίλα, άνοιξε γυμναστήριο στο Συνεταιρισμό

- Ο Καρόνιας, άνοιξε στο υπόγειο του Σταμάτη του Κόντη

- Ένας ξένος στο Νιό, στην ταβέρνα “Μύθος”.

Και οι τρεις προσπάθειες, επήγανε χαμένες. Τώρα, κάποιοι ελάχιστοι πάνε και γυμνάζονται στη χώρα. Οι άλλοι πασάρουνε…

  

Τα …κρεοπωλεία του χωριού

Εφτά προσπάθειες εγινήκανε για να γίνει κρεοπωλείο στο χωριό, αλλά αποτύχανε όλες!

- Ο Γιάννης ο Λάλας άνοιξε στο μαγαζί του Παπούλα,

- Ο Θοδωρής ο Κατσούλης, πρώτα στου Σόκα στα σκαλιά, και μετά στου Κολόμπου,

- Ένας Κανακαδίτης, στο μαγαζί του Νούφρη,

- Ένας Σκουπεριάτης, στο μαγαζί του Νούφρη,

- Ένας από την Άφρα στο μαγαζί του Σταμάτη του Κόντη

- Ο Δουκαδίτης ο Γιώργος ο Γιάκουμος, στο Συνεταιρισμό.

- Ο Κώστας ο Βελές στη Μηχανή.

Σε όλες τσι περιπτώσεις, το χαμηλό επίπεδο υπηρεσιών, η ελλιπής καθαριότητα, η ποιότητα του κρέατος και κυρίως ο ανταγωνισμός, τσου υποχρεώσανε να κλείσουν. Οι μεγάλες ανάγκες του χωριού σε κρέας, καλύπτονται τώρα από τσου Δουκάδες, όπου έχει ανοίξει σύγχρονο κρεοπωλείο, από τον Πάτελα και από τη χώρα. Πάντως, οι Λιαπάδες είναι μεγάλο χωριό, και αξίζουνε ένα καλό και ποιοτικό κρεοπωλείο, ιδέα που δεν πιστεύουμε ότι θα την εκμεταλλευτεί κάποιος προσεχώς, ιδιαίτερα μετά τσι παραπάνω αποτυχίες.