Οι Ιερείς του χωριού Λιαπάδες Κέρκυρας, μέχρι το έτος 1834

Από τις εκκλησίες του χωριού Λιαπάδες πέρασαν πολλοί ιερείς. Ο λόγος ήταν ότι πολλοί αποφάσιζαν να χριστούν την ιεροσύνη μέχρι σημείου να έχουμε τη συνύπαρξη και δύο ιερέων στο χωριό. Παρά τις δυσκολίες της έρευνας, κατέστη εφικτό, μέσα από ιστορικές πηγές, να γνωρίζουμε τους περισσότερους ιερείς που έζησαν στο χωριό μας από το 1722 έως και το 1834. Η έρευνα αυτή έγινε από εκκλησιαστικούς κύκλους και δεν ήταν εφικτή η ταυτοποίηση των ιερέων και μέσα από τα παρανόμια τους. Η απογραφή των ιερέων και η καταχώρησή τους σε κατάστιχα, έγινε με ορόσημο το έτος 1834. Υπάρχουν δηλαδή δύο χωριστές περίοδοι: 1. Η απογραφή με τους ιερείς από το 1722 μέχρι και το 1834, που είναι καταχωρημένη στα Γ. Α. Κ. Κέρκυρας, και 2. Η απογραφή με τους ιερείς από το 1834 μέχρι σήμερα 2020, που είναι καταχωρημένη και τηρείται στα αρχεία της Ιεράς Μητροπόλεως. • Η ΑΠΟΓΡΑΦΗ με τους ιερείς των Λιαπάδων από το 1722 μέχρι το 1834 · 1722: Αβέρνικος Χαλικιάς, Ιερομόναχος Θεόφιλος Παγιάτης, Ιερεύς Τιμόθεος Παγιατάκης, Ιερεύς · 1723: Προσήχθη εις ενεργεία, ο Γεώργιος Πολυμάρτης. · 1728: Αποβίωσε ο Ιερομόναχος Θεόκλητος Μαυροειδής, και ετάφη στο κοιμητήριο της Αγίας Θέκλας. · 1761: Προσήχθη εις ενεργεία, ο Γεώργιος Παγιάτης · 1762: Προσήχθη εις ενέργεια, ο Αντώνιος Παγιάτης · 1763: Οι ιερείς του χωριού, επειδή τελείωσε το βιβλίο των βαπτίσεων και δεν είχε άλλα φύλλα, πρόσθεσαν ένα ακόμα παιδί στο εξώφυλλο και παρακάλεσαν την “Αυτού Παναιδεσιμότητα” να αναγνωρίσει το κύρος του παιδιού σαν βαπτισμένο. · 1763: Θεόφιλος Παγιάτης, Ιερεύς Τιμόθεος Παγιατάκης, Ιερεύς Γεώργιος Πολυμάρτης, Ιερεύς · 1727: Προσήχθη εις ενεργεία, ο Καλλίνικος Μποζίκης, Ιερομόναχος · 1729: Τον Ιούνιο του 1729, οι εφημέριοι του ναού της Αγίας Αναστασίας: Θεόφιλος Παγιάτης και Καλλίνικος Μποζίκης, φανερώνουν πως σε καιρό μεγάλου πολέμου στο χωριό (επίθεση από Αλτζερίνους πειρατές), χάθηκαν ή ξεσχίστηκαν φύλλα από το ληξιαρχικό βιβλίο του ναού. · 1735: Καλλίνικος Μποζίκης, Ιερομόναχος Θεόφιλος Παγιάτης, Ιερεύς Γεώργιος Πολυμάρτης, Ιερεύς Προσήχθη εις ενεργεία, ο Ιωάννης Ρεπούλιος Ο ιερέας Τιμόθεος Παγιατάκης έχει αποβιώσει. · 1764: Αποβιώνει ο Θεόφιλος Παγιάτης και ετάφη στο κοιμητήριο της Αγίας Αναστασίας. · 1769: Νικόλαος Αγάθος, Ιερεύς · 1770: Νικόλαος Αγάθος, Ιερεύς Αντώνιος Παγιάτης, Ιερεύς · 1775: Στυλιανός Παγιάτης, Ιερεύς · 1776: Γεώργιος Παγιάτης, Ιερεύς · 1777: Νικόλαος Αγάθος, Ιερεύς Αντώνιος Παγιάτης του Θεοφίλη, Ιερεύς, συν οι νέοι ιερείς από το 1775. · 1790: Στυλιανός Παγιάτης, Ιερεύς Γεώργιος Παγιάτης, Ιερεύς · 1800: Παραμένουν οι ίδιοι από το 1790. · 1801: Παραμένουν οι ίδιοι Προσήχθη εις ενεργεία ο Αναστάσης Παγιάτης Προσήχθη εις ενεργεία ο Γεώργιος Γουλής · 1805: Τον Νοέμβριο του 1805, προσήχθη το βιβλίο του ναού στον Μητροπολίτη Κέρκυρας Ιερόθεο, από τον Ιερέα Στυλιανό Παγιάτη. · 1807: Θεοδωρής Παγιάτης, Ιερεύς Στυλιανός Παγιάτης, Ιερεύς Ο ιερέας Γεώργιος Παγιάτης, έχει αποβιώσει. · 1817: Θεόδωρος Παγιάτης, Ιερεύς Στυλιανός Παγιάτης, Ιερεύς Αντώνιος Ρεπούλιος, ιερεύς · 1832: Παραμένουν οι ίδιοι από το 1817 · 1834: Χαράλαμπος Κορακιανίτης, Ιερομόναχος Θεόδωρος Παγιάτης, Ιερεύς Αντώνιος Ρεπούλιος, Ιερεύς Ιωάννης Παγιάτης, Ιερεύς Πηγή: Γ.Α.Κ. Κέρκυρας

Οι Ιερείς του χωριού Λιαπάδες, από το 1834 μέχρι σήμερα 2020

Παρουσιάζουμε τους οκτώ (8) ιερείς του χωριού που γεννήθηκαν στους Λιαπάδες από το 1834 μέχρι σήμερα, μαζί με πληροφορίες για τις χειροτονίες τους και το ποιμαντορικό τους έργο. Παρόλο που υπήρξε περίοδος το χωριό να έχει δύο ιερείς εν ενεργεία (Πολύκαρπος Αγάθος και Σπυρίδων Ρεπούλιος), εν τούτοις υπήρξαν και περίοδοι που δεν υπήρχε ιερέας από τους Λιαπάδες. Τα κενά καλύφθηκαν με δύο ιερείς από τους Γαρδελάδες (Ευγένιος Λευτεριώτης και Νικόλαος Λευτεριώτης) και από τον Άγιο Προκόπιο (Γεώργιος Καρύδης). 

Η παρουσίαση των ιερέων γίνεται σε ανιούσα κατάταξη, δηλαδή από το 1834 μέχρι σήμερα. 

 •    Την Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου 1866, χειροτονήθηκε παπάς ο Πολύκαρπος Αγάθος  (πατέρας του Παπακωνσταντή), στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στο χωριό Βάτος. Στον Βάτο ετέλεσε δύο μόνο λειτουργίες και με προφορική άδεια πρωθιερέως, ήλθε στους Λιαπάδες, όπου συνεφημερεύει εκ περιτροπής μετά του ιερέως Σπυρίδωνος Ρεπούλιου (Τρικούπη), στις τέσσερις εκκλησίες του χωριού (Αγία Αναστασία, Άγιος Νικόλαος, Υ.Θ. Οδηγήτρια και Αγία Θέκλα). Κατά δήλωσή του γεννήθηκε το 1821. 

  •   Την Κυριακή 03 Απριλίου 1887, χειροτονήθηκε παπάς, ο Σπυρίδων Ρεπούλιος του Ευσταθίου (Τρικούπης),  στον Ιερό Ναό της Αγίας Αναστασίας, από τον Μητροπολίτη Κέρκυρας Ευστάθιο Σακελλάρη. Γεννήθηκε στους Λιαπάδες  στις 03 Ιουλίου 1843. 

•    Την Κυριακή 24 Απριλίου 1905, χειροτονήθηκε παπάς, ο Κωνσταντίνος Αγάθος του Πανταζή και της Διαμαντίνας Μποζίκη (Παπακωνσταντής), στον Ιερό Ναό της Αγίας Αναστασίας, από τον Μητροπολίτη Κέρκυρας Σεβαστιανό. Ήταν συγχρόνως και δημοδιδάσκαλος στο Δημοτικό σχολείο Λιαπάδων.  Είχε μία σπάνια και ενημερωμένη βιβλιοθήκη, η οποία εκτίθεται στο Αναγνωστήριο των Γ. Α. Κ. Κέρκυρας. Γεννήθηκε στους Λιαπάδες  στις 12 Ιουνίου 1863.

•   Την Κυριακή 13 Ιανουαρίου 1918, χειροτονήθηκε παπάς, ο Νικόλαος Αγάθος του Ευσταθίου (Μακελάρης), στον Ιερό Ναό της Υ. Θ. Λιβιώτισσας στο Σκριπερό,  από τον Μητροπολίτη Κέρκυρας Σεβαστιανό.  Ήταν ιερέας στο Σκριπερό και στους Γαρδελάδες. Γεννήθηκε στους Λιαπάδες  στις 17 Ιουλίου 1886.

•    Το Σάββατο 02 Αυγούστου 1941, χειροτονήθηκε παπάς, ο Ιωάννης Αγάθος του Γεωργίου, στον Ιερό Ναό της Αγία Αναστασίας, από τον Μητροπολίτη Κέρκυρας Αλέξανδρο. Γεννήθηκε στους Λιαπάδες  το 1898 και είχε χειροτονηθεί διάκονος στις 19 Μαΐου 1941.  

    Την Κυριακή 15 Αυγούστου 1966, εορτή της Παναγίας, χειροτονήθηκε ιερομόναχος, ο Μελέτιος Παγιάτης του Σπυρίδωνος (Τζαγδάρης), στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στους Γιαννάδες, από τον Μητροπολίτη Κέρκυρας Μεθόδιο. Απεβίωσε στις 17 Σεπτεμβρίου 2013 και ετάφη στη Μονή της Παλαιοκαστρίτσας.

•    Την Κυριακή 25 Νοεμβρίου 1984, εορτή της Αγίας Αικατερίνης, χειροτονήθηκε παπάς ο Γεώργιος Παγιάτης του Δημητρίου (Παπαγιάννης), στον Ιερό Ναό της Αγίας Αναστασίας στους Λιαπάδες, από τον  Μητροπολίτη Κέρκυρας Τιμόθεο.

•   Την Κυριακή 13 Ιουνίου 2010, χειροτονήθηκε ιερομόναχος, ο Καλλίνικος Νίνος του Σπυρίδωνος (Λούκας), στο μοναστήρι της Παλαιοκαστρίτσας, από το Μητροπολίτη Κέρκυρας Νεκτάριο. Λειτουργεί στα χωριά Μακράδες και Αλειματάδες. Γεννήθηκε στους Λιαπάδες στις 05 Ιουλίου 1979.

Σε όλες τις χειροτονίες οι εκκλησίες ήταν γεμάτες κόσμο, που σύσσωμος φώναξε: Άξιος, Άξιος, Άξιος…

(Τελευταία ενημέρωση, 24/09/2020) 

ΠΗΓΗ: Ιερά Μητρόπολις Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων.

Οι Ιερείς του χωριού Λιαπάδες Κέρκυρας, μέχρι το έτος 1834

 

       Από τις εκκλησίες του χωριού Λιαπάδες πέρασαν πολλοί ιερείς. Ο λόγος ήταν ότι πολλοί αποφάσιζαν να χριστούν την ιεροσύνη μέχρι σημείου να έχουμε τη συνύπαρξη και δύο ιερέων στο χωριό. Παρά τις δυσκολίες της έρευνας, κατέστη εφικτό, μέσα από ιστορικές πηγές, να γνωρίζουμε τους περισσότερους ιερείς που έζησαν στο χωριό μας από το 1722 έως και το 1834. Η έρευνα αυτή έγινε από εκκλησιαστικούς κύκλους και δεν ήταν εφικτή η ταυτοποίηση των ιερέων και μέσα από τα παρανόμια τους. Η απογραφή των ιερέων και η καταχώρησή τους σε κατάστιχα, έγινε με ορόσημο το έτος 1834. Υπάρχουν δηλαδή δύο χωριστές περίοδοι:

φ   1. Η απογραφή με τους ιερείς από το 1722 μέχρι και το 1834, που είναι καταχωρημένη στα Γ. Α. Κ. Κέρκυρας, και

2   2. Η απογραφή με τους ιερείς από το 1834 μέχρι σήμερα 2020, που είναι καταχωρημένη και τηρείται στα αρχεία της Ιεράς Μητροπόλεως.

Η  •  ΑΠΟΓΡΑΦΗ με τους ιερείς των Λιαπάδων από το 1722 μέχρι το 1834

 ·         1722:        Αβέρνικος Χαλικιάς, Ιερομόναχος

                             Θεόφιλος Παγιάτης, Ιερεύς

                             Τιμόθεος Παγιατάκης, Ιερεύς 

·         1723:         Προσήχθη εις ενεργεία, ο Γεώργιος Πολυμάρτης.

·         1728:         Αποβίωσε ο Ιερομόναχος Θεόκλητος Μαυροειδής, και ετάφη στο   κοιμητήριο της Αγίας Θέκλας.

·         1761:         Προσήχθη εις ενεργεία, ο Γεώργιος Παγιάτης

·         1762:         Προσήχθη εις ενέργεια, ο Αντώνιος Παγιάτης

·         1763:         Οι ιερείς του χωριού, επειδή τελείωσε το βιβλίο των βαπτίσεων και δεν είχε άλλα φύλλα, πρόσθεσαν ένα ακόμα παιδί στο εξώφυλλο και παρακάλεσαν την “Αυτού Παναιδεσιμότητα” να αναγνωρίσει το κύρος του παιδιού σαν βαπτισμένο.

·         1763:         Θεόφιλος Παγιάτης, Ιερεύς

                             Τιμόθεος Παγιατάκης, Ιερεύς

                             Γεώργιος Πολυμάρτης, Ιερεύς

·         1727:         Προσήχθη εις ενεργεία, ο Καλλίνικος Μποζίκης, Ιερομόναχος

·         1729:          Τον Ιούνιο του 1729, οι εφημέριοι του ναού της Αγίας Αναστασίας: Θεόφιλος Παγιάτης και Καλλίνικος Μποζίκης, φανερώνουν πως σε καιρό μεγάλου πολέμου στο χωριό (επίθεση από Αλτζερίνους πειρατές), χάθηκαν ή ξεσχίστηκαν φύλλα από το ληξιαρχικό βιβλίο του ναού.

·         1735:        Καλλίνικος Μποζίκης, Ιερομόναχος

                            Θεόφιλος Παγιάτης, Ιερεύς

                            Γεώργιος Πολυμάρτης, Ιερεύς

                       Προσήχθη εις ενεργεία, ο Ιωάννης Ρεπούλιος

                       Ο ιερέας Τιμόθεος Παγιατάκης έχει αποβιώσει.

·         1764:        Αποβιώνει ο Θεόφιλος Παγιάτης και ετάφη στο κοιμητήριο της Αγίας Αναστασίας.

·         1769:         Νικόλαος Αγάθος, Ιερεύς

·         1770:         Νικόλαος Αγάθος, Ιερεύς

                              Αντώνιος Παγιάτης, Ιερεύς

·         1775:         Στυλιανός Παγιάτης, Ιερεύς

·         1776:         Γεώργιος Παγιάτης, Ιερεύς

·         1777:         Νικόλαος Αγάθος, Ιερεύς

                             Αντώνιος Παγιάτης του Θεοφίλη, Ιερεύς, συν οι νέοι ιερείς από το 1775.

·         1790:         Στυλιανός Παγιάτης, Ιερεύς

                              Γεώργιος Παγιάτης, Ιερεύς

·         1800:         Παραμένουν οι ίδιοι από το 1790.

·         1801:         Παραμένουν οι ίδιοι

                        Προσήχθη εις ενεργεία ο Αναστάσης Παγιάτης

                        Προσήχθη εις ενεργεία ο Γεώργιος Γουλής

·         1805:         Τον Νοέμβριο του 1805, προσήχθη το βιβλίο του ναού στον Μητροπολίτη Κέρκυρας Ιερόθεο,                           από τον Ιερέα Στυλιανό Παγιάτη.

·         1807:         Θεοδωρής Παγιάτης, Ιερεύς

                              Στυλιανός Παγιάτης, Ιερεύς

                        Ο ιερέας Γεώργιος Παγιάτης, έχει αποβιώσει.

·         1817:         Θεόδωρος Παγιάτης, Ιερεύς

                             Στυλιανός Παγιάτης, Ιερεύς

                            Αντώνιος Ρεπούλιος, ιερεύς

·         1832:         Παραμένουν οι ίδιοι από το 1817

·         1834:          Χαράλαμπος Κορακιανίτης, Ιερομόναχος

                             Θεόδωρος Παγιάτης, Ιερεύς

                            Αντώνιος Ρεπούλιος, Ιερεύς

                            Ιωάννης Παγιάτης, Ιερεύς

 

Πηγή: Γ.Α.Κ. Κέρκυρας

Ιταλικός στρατός κατοχής στους Λιαπάδες

Η ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

31 Αυγούστου 1923: Οι Ιταλοί βομβαρδίζουν και καταλαμβάνουν την Κέρκυρα και η κατοχή αυτή θα διαρκέσει μέχρι τις 27 Σεπτεμβρίου 1923.
Υπήρξε όμως και μία δεύτερη ιταλική κατοχή στο νησί από 23 Απριλίου 1941 μέχρι τις 8 Σεπτεμβρίου 1943.
Σε αυτό το δεύτερο διάστημα, ένα ιταλικό απόσπασμα κατασκήνωσε στους Λιαπάδες. Ο Pierro Parini ήταν ο “Αρχηγός του Γραφείου Πολιτικών Υποθέσεων των Ιονίων Νήσων” και πίστευε στο όραμα της προσάρτησης της Κέρκυρας στην Ιταλία. Με εντολή του λειτούργησαν στρατιωτικές μονάδες σε πολλά χωριά ύψιστου γεωγραφικού ενδιαφέροντος. 

Ο σκοπός της άφιξης του αποσπάσματος στους Λιαπάδες, ήταν η κατασκευή και επάνδρωση σκοπιάς 24ώρου βάσεως, στο χτήμα του Μπαλή στη Βάρδια. Μία τσιμέντινη βάση, είναι ακόμη εκεί (2020), κάτι που το επαλήθευσε και ο Γιώργος ο Μπαλής.
Στους Λιαπάδες έστησαν αντίσκηνα στα Μουρσιά στις ελιές του Κουνούβελου, έξω από το σπίτι του Θοδωρή του Κέρκυρα.
Οι Ιταλοί συμπαθούσαν τους Λιαπαδίτες και ο επικεφαλής αξιωματικός με το όνομα Τζίνο το έδειχνε φανερά. Κάτω από το σπίτι του Καρόνια, σε μία κουφάλα ελιάς, ο Ιταλός μάγειρας έστησε το μαγειρείο του. Κάθε μέρα εμαγείρευε φαγητό για όλο το χωριό. Ο μάγειρας είχε ένα σήμαντρο, σαν της Άγιας Θέκλης, και το σήμαινε όταν το φαΐ ήταν έτοιμο. Επειδή η πείνα είναι κακός σύμβουλος, χωρίς ντροπή, όλοι οι χωριανοί ερχότανε με ένα κατσαρολί ή ένα λατί και έπαιρναν τη μερίδα τους. Ο Τζίνο αγαπούσε πολύ τα παιδιά και τους έδινε πάντα προτεραιότητα στο φαγητό. Τους έδινε ακόμη καραμέλες και σοκολάτες.
Ο Τζίνος του Γαλάνη επήρε το παρανόμι του από τον Τζίνο τον Ιταλό, ενώ εγώ και ο Σπύρος ο Στούπας, είμαστε ...υπό την προστασία του.
Κάποιος Κακαρέλης με το παρανόμι Βράκας, είχε στο σπίτι του μία γαϊδούρα που ήτανε τοιμόγενη. Όταν εκόντευε να γεννήσει, πήρε τη γαϊδούρα στου Κόρακα, φοβούμενος μήπως οι Ιταλοί της πάρουνε το πουλάρι. Αυτό που εβοφούντανε εγίνηκε. Κάποιοι Ιταλοί στρατιώτες περνώντας από του Κόρακα, είδαν το πουλάρι και το πήρανε στην πλάτη και το φέρανε στα Μουρσιά. Επαίζανε με αυτό και το αμπώνανε από δω και από κει. Το πουλάρι όλο εντεντέλουνε και έπεφτε.
Την άλλη μέρα, το παρέλαβε ο μάγειρας. Όταν όμως το μεσημέρι εσήμανε το σήμαντρο για φαΐ, οι Λιαπαδίτες είχανε μάθει τι φαΐ εμαγείρεψε και ...δεν ανταποκρίθηκαν στο σημανιό.
Φεύγοντας οι Ιταλοί στις 8 Σεπτεμβρίου 1943, άφησαν πίσω τους και πολλούς φίλους. Ιδιαίτερα τα μικρά παιδιά των οποίων η ζωή δεν ήταν εξασφαλισμένη.

ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ: 100 χρόνια πριν: Ο Άρτος ημών ο Επιούσιος

Από καταβολής κόσμου, το ψωμί ήταν η κύρια τροφή των ανθρώπων και γίνονταν κυρίως από διάφορα επεξεργασμένα δημητριακά. Η παρασκευή του ψωμιού, ήταν λίγο πολύ η ίδια. Παρακάτω αναφέρονται λαογραφικά στοιχεία από το χωριό Λιαπάδες της Κέρκυρας.

• Φούρνος

Κάθε σπίτι στο χωριό, έπρεπε νάχει και το φούρνο του. Ο φούρνος ανήκει στην απαραίτητη υποδομή του κάθε χωριάτικου σπιτιού, που καλύπτει μία από τις πλέον βασικές ανάγκες, τη διατροφή. Η κατασκευή του φούρνου εγενόντανε από ειδικό μάστορα, δυσεύρετο τα  παλιά χρόνια. Οι καλοί μαστόροι ήτανε λίγοι και περιζήτητοι και ήτανε πενιαρισμένοι (κλεισμένοι) για πολλά χρόνια.

Στο χωριό μας, ασχολήθηκε για λίγο με την τέχνη του φούρνου, ο Σταμάτης ο Πάρεδρος, αλλά επειδή το χωριό ήτανε μεγάλο και υπήρχε πολλή ζήτηση, είχε έρθει ένας μάστορας από τον Ζυγό που τονε λέγανε Χαρίλαο, που έμενε μόνιμα στο χωριό μας και κάθε Σαββάτο πήγαινε στο χωριό του.  

Πρώτα έφτιενε μια εξέδρα (βάση) σε ύψος ανάλογο με τη φουρνάρισα και μάκρος λίγο πιλιότερο από τη διάμετρο του φούρνου.  

Τη διάμετρο του φούρνου την υπολόγιζε ανάλογα με τον αριθμό των μελών τση οικογένειας, γιατί ετότες ετρώγανε πολύ ψωμί. Έχτιζε πρώτα τσι τρεις επιφάνειες (ένα Π) και εκαλούπωνε την πλάκα τση βάσης. Η πλάκα είχε για στερεωτικό υλικό, μιτσές πέτρες και βύσαλα από τσακισμένα τούβλα και κεραμίδια ανακατωμένα. Στο τέλος έχτιζε και την φατσάδα (την πρόσοψη), που τση άφηνε ένα πορτελί, για να αποθώνουνε αποκάτω ξύλα.

Αφού ετέλειωνε με τη βάση, αρχίνουνε το χτίσιμο του φούρνου. Η στρώση (το δάπεδο) εγενόντανε με πυρότουβλα ή με κάτι σκληρές πλάκες, σαν τα σημερινά πλακάκια. Με μεγάλη τέχνη ο μάστορας ανέβαινε το χτίσιμο του φούρνου σε σχήμα -σαν το ιγκλού των Εσκιμώων- μέχρι που έκλεινε ο θόλος με το τελευταίο τούβλο. Στην πρόσοψη άφηνε ένα πορτελί που το λέγανε μπούκα για να μπαίνουνε τα ψωμιά, και ένα μικρό τρυπί που το λέγανε μπουκαριόλι, για να ανοίγει ο φούρναρης και να υπολογίζει την πύρα του φούρνου ή και για να φεύγει η περσευούμενη θερμοκρασία. Γύρω από το πορτελί, έβανε δύο τορκούς σαν κασαδούρα ας πούμε. Το σκεπαστάρι που έκλεινε τη μπούκα, ήτανε από χοντρή λάτα (ο μισός πάτος από σιδερένιο βαρέλι), που τσείχανε βάλει ένα χερούλι για να πιένεται, και εστηριζόντανε απόξω με ένα στήριγμα (φουρκάτα).  Οι πιλιότεροι φούρνοι στα σπίτια, εχωρούσανε 11 με 12 ψωμιά. Την πρώτη φορά που εζυμώνανε, εκάνανε τραπέζι για τα καλορίζικα.

• Υλικά

Για να κάμει ψωμί η γυναίκα, εχρειαζόντανε:

• αλεύρι από γέννημα (καλαμπόκι), ή σταρένιο, ή ανακάτερο,

• νερό,

• αλάτι χοντρό και

• προζύμι (μαγιά), Το ζυμάρι το πιένανε αποβραδίς και ασκωνόντανε το πρωί χλούμπα (νωρίς) για το ζύμωμα.  Το ζυμάρι το φυλάγανε από το ένα φούρνισμα στο άλλο και πολλές φορές το έπαιρνε δανικό η μία με την άλληνε.

• Εξοπλισμός

Τα αγγιά που εχρειαζόντανε ήτανε:

• ποδιά ολόσωμη για τη φουρνάρισα,

• σκάφη όπου εζύμωνε το ψωμί

• φτυάρι για το φούρνισμα και το ξεφούρνισμα. Το φτυάρι είχε ένα μακριό κοντάρι για να φτάνει το πρώτο ψωμί στο βάθος του φούρνου,

• λεκάνη για ποικίλες χρήσεις,

• πνυκάδα με χοντρές τρύπες,

• σήτα με ψιλές τρύπες,

• μάστρες, πανιά από μπαμπακέλα, που τα βάνανε ανάμεσα στα ψωμιά για να μην κολλάνε το ένα με τ΄άλλο,

• σιδιάβλιστρο, ένα μακρύ ξύλο με σιδερένια μύτη, για να ανακατώνουνε τα αθράκια μέσα στο φούρνο,

• σπάτουλα με ξύλινο χερούλι, για να κόβουνε το ζυμάρι σε ποσότητα ψωμιού,

• δύο τριτσέλια (καβαλέτα), για να ακουμπάνε τη σκάφη, όσοι δεν είχανε μπάγκο.

• Το ζύμωμα

Το ζύμωμα ήταν ιεροτελεστία. Εβάνανε στη σκάφη όλα τα υλικά, όπως είπαμε παραπάνω και αρχίνουνε το ζύμωμα με τσι γροθιές. Για μία φουρνιά 11 με 12 ψωμιά, η γυναίκα ήθελε απάνω από μισή ώρα για να το ζυμώνει με τα χέρια. Πολύς ο κόπος. Όταν ετέλειωνε το ζύμωμα, έκοβε με τη σπάτουλα το ζυμάρι σε 11 ή 12 κομμάτια και κάθε ένα το ξανάπλαθε πριν του δώκει το σχήμα του ψωμιού. Τα ψωμιά τα κάνανε κουτούπες (καρβέλια) ή φόρμες.  Όταν ετελειώνανε τα ψωμιά, τα πασπαλίζανε με λίγο αλεύρι, τα σκεπένανε με πανιά και τα αφήνανε να φουσκώσουν όσο να κάψει ο φούρνος.

• Το κάψιμο του φούρνου

Ο φούρνος άναβε με ξύλα, λιανά και μαρόκια. Εκαίανε πρώτα το φούρνο με λιανά περνάρια και εβάνανε και λίγα λιόστα στη μέση για να βαστάει την πύρα. Το κάψιμο του φούρνου εβάστουνε απάνω από μία ώρα και ετότες άνοιγε το μπουκαριόλι να γένει έλεγχος τση θερμοκρασίας. Αν είχε κάψει πολύ, άφηνε λίγο το μπουκαριόλι ανοιχτό. Ένας άλλος τρόπος να ελέγξουνε τη θερμοκρασία, ήτανε η “λεφτή”. Ήτανε μία στρογγυλή πίτα ψωμιού, λεπτή σαν την πίτα από το σουβλάκι, και ανάλογα με το χρόνο που εψαινόντανε , υπολογίζανε πότε θα φουρνίσουνε.

• Φούρνισμα / ξεφούρνισμα

Ακατόπι, εφουρνίζανε τα ψωμιά ένα ένα με το φτυάρι, αρχινόντας από τα μέσα προς τα όξω. Άμα ετελειώνανε τα ψωμιά, κλειούσανε το σκεπαστάρι, βάνοντας γύρω γύρω το φουντόπανο, βάνοντας και λίγο σταχτόνερο. Όταν κόντευε η ώρα να ξεφουρνίσουνε, ελέγχανε από το μπουκαριόλι το χρώμα του ψωμιού, και εξεφουρνίζανε. Τα ψωμιά, όπως εβγαίνανε, τα αποθώνανε στον μπάγκο ή στη σκάφη και τα σκεπαίνανε με πανί για να τραβήξει την υγρασία.

• Το γαλάκτισμα

Μετά το τέλος τση γιορτής, η νοικοκυρά έπλενε με νερό τα αγγιά της για να τάχει καθαρά για την άλλη φορά. Το νερό από τα αλεύρια εγενόντανε άσπρο και το λέγανε γαλάκτισμα. Ήτανε δυναμωτικό και το δίνανε να το πιεί ο γάϊδαρος, ή τα αρνιά ή ο χοίρος.

• Της εποχής

• Στο χωριό είχανε κατά καιρούς φούρνους. Ο Αντζουλής, ο Σπύρος ο Στούπας, ο Νίκος ο Μακελάρης, ο Τζιφέρης, ο Τσόμπρας, ο Ντάντας και τελευταίος ο Γιάννης ο Τσακλής.

• Τα μαγαζιά επουλούσανε το ψωμί με τη λίτρα και το ζιάζανε στην μπελάντσα. Επειδής το ψωμί είχε φύρα, έπρεπε με το ζιάσιμο να βάλουνε και τσόντα ψωμί για να είναι ...μπομ πέζο.

• Μία φορά το χρόνο, η υπηρεσία Μέτρων και Σταθμών, τση Νομαρχίας, έλεγχε τσι ζυγαριές σε όλα τα καταστήματα.

Πηγές: 

- Τις πληροφορίες για την τέχνη της παλιάς αρτοποιίας, μας έδωκαν η Θέκλη του Ντάντα και  η Μυράνθη του Γκιβέτση. 
- Ο φούρνος της φωτογραφίας, είναι από το Google Gallery.

- Τις χωριάτικες λέξεις που πριεχονται στο κείμενο και πολλές άλλες, θα τις βρείτε στο Λιαπαδίτικο Γλωσσάρι, https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=8114757691190784687#allposts/src=sidebar

Διδακτορικές διατριβές, για κερκυραϊκά & επτανησιακά θέματα

Πολλοί απόφοιτοι των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ), επιλέγουν για την διδακτορική τους διατριβή, θέματα κερκυραϊκού και επτανησιακού περιεχομένου. 

Η Ιστορία μπορεί να είναι η πρώτη επιλογή για πολλούς, όμως αμείωτο ενδιαφέρον επιλέγεται και για άλλες επιστήμες με την έρευνα να παίρνει και κοινωνικές προεκτάσεις για τη ζωή, τις καλλιέργειες, ακόμα και για τα πολιτιστικά δρώμενα των κατοίκων. Οι περίοδοι της Ενετοκρατίας και της Αγγλοκρατίας, προσφέρουν στους ερευνητές νεοφανείς για τα Επτάνησα μεθόδους διαχείρισης, καθώς τόσοι οι Ενετοί, όσο κι οι Άγγλοι αργότερα, συμπεριφέρθηκαν “αποικιακά”, σε αντίθεση με όσα συνέβαιναν στις Μητροπόλεις Βενετία και Αγγλία αντίστοιχα. Οι παρακάτω διδακτορικές διατριβές, οι οποίες είναι ήδη σύνδεσμοι στο Internet, προέρχονται από το Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών (ΕΑΔΔ). 

1976: Η αρχιτεκτονική της πόλεως της Κέρκυρας κατά την περίοδο της ενετοκρατίας, Αγοροπούλου Μπιρμπίλη Αφροδίτη.

1978: Ο Νικηφόρος Θεοτόκης και η συμβολή αυτού εις την παιδείαν του Γένους, Μουρούτη -Γκενάκου Ζωή.

1991: Η “ΦΥΣΙΚΗ” του Νικηφόρου θεοτόκη στην επιστημονική σκέψη τον 18ο αιώνα,  Βλαχάκης Γεώργιος.

1996: Το αγροτικό ζήτημα στην Κέρκυρα και η στάση των Βουλευτών. Παχή Όλγα.

1999: Ο επτανησιακός μυστικός εταιρισμός πριν και κατά τον αγώνα της ανεξαρτησίας, (μέσα του 18ου αι.1830), Durie, Eveline.

2000: Σχολεία και δάσκαλοι στη βενετοκρατούμενη Κέρκυρα (16ος - 18ος αι.): συμβολή στην ιστορία της εκπαίδευσης Τζιβαρά Παναγιώτα.

2001: Θαλάσσιο εμπόριο στη βενετοκρατούμενη Κέρκυρα (1496-1538), Παγκράτης Γεράσιμος.

2003: Ο ρόλος της Κέρκυρας στη σύγχρονη Ευρωβαλκανική γεωπολιτική δύναμη, Μπότσης Γ. Μιλτιάδης.

2003: Οι επιδημίες της πανώλης στα Ιόνια Νησιά (17ος-18ος αι.), Κωνσταντινίδου Αικατερίνη.

 

2004: Τα μαθηματικά στην Ιόνιο Ακαδημία (1824 - 1864), Ζούμπος Σ. Γεώργιος.

 

2005: Δημόσια κτίρια στη Κέρκυρα την περίοδο της βενετικής κυριαρχίας (1571-1797), Βοσκοπούλου, Χρυσούλα.

2005: Η δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης Γ. Θεοτόκη και η πολεμική προπαρασκευή της Ελλάδας (1905-1909), Καραβής Στυλιανός-Περικλής. (Μεταπτυχιακή εργασία Α.Π.Θ.).

2005: Η Επτανησιακή Σχολή ζωγραφικής: αναθεώρηση, Καρκαζής Μιλτιάδης.

2006: Ο προσολωμικός Νικόλαος Χαλικιόπουλος Μάντζαρος και το έργο του, Καρδάμης Χ. Κωνσταντίνος.

2006: Γεώργιος Βαρδάνης, μητροπολίτης Κέρκυρας (1219-1238): συμβολή στη μελέτη του  βίου του και του συγγραφικού του έργου, Σκλαβενίτης Α. Σπυρίδων.

2006: Γεώργιος Βαρδάνης: συμβολή στη μελέτη του βίου, του έργου και της εποχής του, Γαλώνη Α. Αικατερίνη.

2006: Η διαχείριση μιας περιουσίας στην βενετοκρατούμενη Κέρκυρα: το παράδειγμα της Εμπαρουνίας των Λατίνων, Διαγωνά Ν. Βαΐα.

2006: Η οντολογία του ωραίου στο έργο του Πέτρου Βραΐλα - Αρμένη, Βασιλάκης Δ. Αντώνιος.

2006: Ο τσιγγάνικος πληθυσμός της Κέρκυρας 14ος-21ος αι, Αθανασοπούλου Α. Ιωάννα.

2006: Οι γάμοι μεταξύ Ελλήνων και αλλοδαπών στην Κέρκυρα (1980-2000). Δίγλωσση οικογένεια και εκπαίδευση, Παπαϊωάννου Κ. Μαρία.

2006: Το δίκτυο των πόλεων-οχυρών στο κατά θάλασσα κράτος της Βενετίας 16ος-17ος αι., Σκουτέλης Ι. Νικόλαος.

2010: Σεισμική συμπεριφορά πυργωτών κατασκευών στην Κέρκυρα, Κουρής Σ. Σπυρίδων.

2010: Τουριστικό μάρκετινγκ και εικόνα τουριστικού προορισμού: έρευνα στη βρετανική πελατειακή αγορά της Κέρκυρας, Βιτουλαδίτη Ν. Ουρανία.

2010: Διατριβή για την πρώτη περίοδο μετά την Ένωση, που αναφέρεται στους επτανήσιους βουλευτές, Τζαγκαρουλάκη Χρύσα.

2011:  Απόπειρες διαμόρφωσης επιστημονικού λόγου στον ελληνικό χώρο του 18ου αιώνα: αρχές της φυσικής φιλοσοφίας στο έργο του Ευγένιου Βούλγαρη και του Νικηφόρου Θεοτόκη, Πατηνιώτης Εμμανουήλ.

2011: Ευγένιος Βούλγαρις (1716-1806): σκιαγράφηση των πολιτισμικών αλλαγών και των ιδεολογικών ζυμώσεων στον 18ο αιώνα,  Καλαμάτας Ι. Αθανάσιος.

2011: Η γη και η εκμετάλλευσή της στο διαμέρισμα (bandiera) Μελικίων ή Λευκίμμης από τον 16ο έως τον 18ο αιώνα: προσεγγίσεις στην τοπική ιστορία, Κουρή Κ. Παρασκευή. 

2011: Η διαχρονική εξέλιξη του πολιτισμικού τοπίου της Κέρκυρας και η σχέση της με την ιστορία της νήσου, Σκαρλάτου Π. Αδαμαντία.

2012: Βρετανική και ορθόδοξη εκκλησία στο Ιόνιο κράτος: Η εκκλησιαστική πολιτική του βρετανού αρμοστή Sir Howard Douglas (1835-1841), Μεταλληνός Γ. Δημήτριος

2014: Η βιομηχανία στην Κέρκυρα: η βιομηχανία γραφικών τεχνών Ασπιώτη-Ε.Λ.Κ.Α. (τέλη 19ου αιώνα), Βουσολίνου  Ι. Ελένη.

2014: Η μονοκαλλιέργεια της ελιάς και το εμπόριο του λαδιού στην Κέρκυρα κατά τον 18ο αιώνα, Μέκκας, Η. Κωνσταντίνος.

2014: Το Βυζάντιο από τον 19ο στον 21ο αιώνα: μουσειακή και μνημειακή διαχείριση, Χονδρογιάννης Θ. Σταμάτιος.

2014: ΝΟΤΙΑ ΚΕΡΚΥΡΑ: Ο Τόπος και οι Άνθρωποι,19ος αιώνας. Λιλή Καραχάλιου-Γάκη

2015: Πρόληψη και αντιμετώπιση της αρρώστιας στα Επτάνησα από την Ένωση έως τη γερμανική κατοχή (1865-1945), Μοσχόπουλος Νικόλαος.

2016: Η Βρετανική στρατιωτική αρχιτεκτονική στην Κέρκυρα: οι επεμβάσεις των Βρετανών στα φρούρια, τις οχυρώσεις, τα κτίρια και τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις: 1814 – 1864, Στανέλλος Κ. Λεωνίδας.