Σάββατο 25 Αυγούστου 2012

Τα λουτρουβιά του χωριού

Σαν ελαιοπαραγωγικό χωριό, τσου Λιαπάδες υπήρχανε πολλά λουτρουβιά. Ήτανε λουτρουβιά ιδιωτικά για τη σοδειά του καθενός και κοινόχρηστα που αλέθανε και ελιές αλλουνώνες. Τα λουτρουβιά ξεχωρίζονται ακόμη σε παραδοσιακά με κινητήρια δύναμη το άλογο ή το γάιδαρο και σε μηχανοκίνητα με κινητήρια δύναμη τον ατμό και τον ηλεκτρισμό.

Παραδοσιακό διακοσμητικό λιθάρι
Στο λουτρουβιό, εβάνανε τσι ελιές μετρημένες σε αλεσιές και τσι αλέθανε με τα λιθάρια που τα τράβουνε άλογο ή γάϊδαρος. Ακατόπι εβάνανε τα ζυμάρια σε σφυρίδες, που ύστερα τσι εβάνανε στη βίδα και τσι εσφίγγανε με τον αργάτη. Το λάδι έπεφτε στο κατωλαύρι και από κει το βγάνανε με τον κούτελα. Ο κούτελας είναι η μισή κολόκα. Έπειτα εγιομίζανε με το χωνί τα αγγιά που παλαιότερα ήτανε τα κατσούπια και τώρα τα μπιτόνια. Πολλά παιδιά επηγαίνανε στο λουτρουβιό με ένα κομμάτι ψωμί και εχαλεύανε να τσου το κάμουνε μπουκουβάλα, δηλαδή να τσου το βουτήσουνε στο κατωλαύρι. Σε λίγες ώρες ο παραγωγός έπαιρνε το λάδι του, αφού το λουτρουβιό εβάστουνε το ξάϊ, δηλαδή τα αλεστικά δικαιώματα.
Η οξύτητα του λαδιού είναι ανάλογη με την περιποίγηση που έχουνε οι ελιές. Οι καλές ελιές βγάνουνε από 3 μέχρι 5 βαθμούς. Οι πολλοί βγάνουνε ...μέχρι 25άρι! Τα τελευταία χρόνια όμως στο χωριό βγάνουνε λάδι με χαμηλή οξύτητα.

Αναφέρουμε όσα λουτρουβιά γνωρίζουμε και αν αλησμονήσαμε και κάποια, είμαστε ανοιχτοί να το διορθώσουμε. 
Παραδοσιακά λουτρουβιά λοιπόν είχανε: Αντάρτης (μονολίθαρο), Αντριόλος, Βιάρος, Γιάννης Μποζίκης, Δημάρχενα, Κεμαρίδιας, Λεπενιώτης, Λολής,  Ματζής Σπύρος, Ματζής Γιάννης, Μεσόνης (μονολίθαρο), Ντορής Σπύρος, Παπαρέλας, Σινιόρης, Σόκας Δήμος, Σπύρος τση Μυράνθης, Τζίτζηρας Βασίλης, Τζούρος, Τσοτσώνης, Φάλτσος, 
Μηχανοκίνητα: Αντζουλής Μακελάρης, Βελές, Καβαλάρης, Λαής Γιώργος, Πέπος (μηχανή), Πέπος γιατρός, Πέπος Σπύρος, Συνεταιρισμός.
Σήμερα στο χωριό μας –ατυχώς- δεν λειτουργεί κανένα λουτρουβιό. Όλοι πάνε τσι ελιές τους για άλεσμα αλλού, άλλοι στου Καρτούτση, άλλοι στο Βίστωνα, άλλοι τσου Σιναράδες... και όθε αλλού.
Επίσημα στοιχεία της Ενετικής κυβέρνησης, αναφέρουν ότι το 1756, στην Κέρκυρα και στους Παξούς υπήρχαν 877 λουτρουβιά.
Σχετικά με το θέμα, επισκεφθείτε και την ανάρτηση: “Ο Λιαπαδίτικος ελαιώνας”.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου